၀ါေခါင္
၀ါေခါင္လ
ထ ထက္အာကာဘုံစြန္းက
ေ တက္ထြန္းလုိ ့ထိန္၀ါ
သ ရက္၀ဏ္ေ၇ြွႀကယ္မင္း
လ ဆင္းတဲ့ခ်ိန္ခါ
ေ ေလညွင္းငယ္လာ ၊ သိဟ္ရာသီမုိ ့
ရွဳ တို္င္းငယ္ ဘယ္ညာက
ပ ပန္းခတၱာ ၀တ္မွံဳက်င္းတယ္
သင္းပ်ံ ့လွိဳင္လုိ ့
( ဖုိးသူေတာ္ဦးမင္း )
၀ါေ ၀ါ ေခါင္လဘဲြ ့ကို ေရွးစာဆိုေတာ္ႀကီး ဖုိးသူေတာ္ဦးမင္းက အထက္ပါအတို္င္းတို
ရွင္းလုိရင္းစပ္ဆိုထားသျဖင့္ ၊ ၀ါေခါင္လကိုျမန္မာမူအရသိဟ္ရာသီေခၚ၍စန္းျပည့္နကၡ
မွာသရ၀ဏ္နကၡ့ျဖစ္ေႀကာင္းသိရွိရသည္ ။ ယွဥ္ေသာတာရာမွာ ဗိ်ဳင္းတာရာျဖစ္ျပီးရာ
ရာသီရုပ္မွာျခေသၤ့ရုပ္ျဖစ္သည္ ၊ ရာသီပန္းမွာခတၱာပန္းျဖစ္သည္ ။
၀ါေ ေခါင္လသည္ ျမန္မာျပကၡဒိန္တြင္ ပဥၥမေျမာက္လျဖစ္ျပီး ရက္မစုံလျဖစ္သည္ ၊
ေ၀ဒပညာအရ သိဟ္ရာသီ လို႕ေခၚဆိုေရးသားၾကသည္ ၊ “ဝါေခါင္”လုိ႔ ဆုိရာမွာ ဝါတြင္းသုံးလအတြင္း “ဝါေခါင္ လျပည့္ေက်ာ္ (၁)ရက္ကေန ေတာ္သလင္း လျပည့္ေက်ာ္ (၁) ရက္ေန႔ အထိ” ၁ လတာ အခ်ိန္ဟာ ဝါရဲ႕ အလယ္ဗဟုိ ျဖစ္တဲ့အတြက္ “ဝါလယ္” ဆုိတဲ့ အနက္ အဓိပၸါယ္ကို ယူၿပီး ေ႐ွ႕လူႀကီးေတြက ဝါေခါင္လုိ႔ ေခၚဆုိႀကျခင္းျဖစ္သည္။
ပုဂံေခတ္ တြင္ ၀ါေခါင္လကို “နံကာ” ဟု ေခၚဆုိ သုံးႏူန္းခဲ့သည္ဟုဆရာႀကီး ဦးဖုိးလတ္၏ “ျမန္မာလ အမည္မ်ား” စာအုပ္တြင္ေရးသာထားပါသည္ “နံ” ဆုိတာ “အခ်ိန္အခါ၊ ကာလ” လုိ႔ အေဟာ ထြက္တဲ့ အေၾကာင္း၊ “ကာ” ဆုိတဲ့ စာလုံးမွာ “ျပဳလုပ္သည္” ဆုိတဲ့ သေဘာ။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဝါတြင္း ေဆာင္႐ြက္စရာ ကိစၥေတြနဲ႔ ပတ္သက္သုံးရတဲ့အခါ “ဝါေခါင္”လုိ႔ ေခၚၾကပါသည္ ။ “ဝါေခါင္” နဲ႔ အဓိပၸါယ္ ယူရင္ “ ရဟန္းေတာ္မ်ား ေက်ာင္း၌ ေနရေသာ မုိးသုံးလ၏ အလယ္လ၊ ဝါလယ္လ” ဟုဆုိရမွာျဖစ္ပါသည္။ “နံကာ” နဲ႔ အဓိပၸါယ္ ယူရင္ေတာ့ “လယ္လုပ္ခ်ိန္၊ ထြန္ထယ္ခ်ိန္၊ စုိက္ပ်ဳိးခ်ိန္လ” ဆုိရမွာျဖစ္ပါသည္
၀ါေခါင္တြင္ အရပ္ေလးမ်က္ႏွာ အၿမဲတမ္းမိုးသား တိမ္တိုက္ေတြ ဖုံးအုပ္ေန တတ္ၿပီး ၊ မိုးမရြာတတ္ပါ ၊ ရြာရင္လဲ မိုးကမတိတ္ တတ္ေတာ႔သမို႕ (၀ါေခါင္တေၾကာင္း ထေနာင္း ၊ ေၾကာင္ၿခစ္ ဆူးရစ္ပြင္႔ခါ ၊ မုိးမရြာ ရြာပါေသာ္လဲ မိုးမစဲလို႕ ) ဆုိစမွတ္ျပဳႀကပါသည္
၀ါေခါင္လသညမုိးဥတုသုိ့ေကာင္းစြာက်ေရာက္ျပီျဖစ္သျဖင့္မုိးျဖိဳင္ျဖိဳင္ရြာေသာလျဖစ္သည္ ျမစ္မ်ား ေခ်ာင္းမ်ား ကန္မ်ားတြင္ေရမ်ားျပည့္လ်ံေသာလျဖစ္သည္
ဆ ေရလ်ံခဲ့ရာမင္းသု၀ဏ္က
၀ါ ၀ါဆို၀ါေခါင္ေရေတြႀကီးလုိ ့၊ သေျပသီးမွည့္ေကာက္စုိ ့ကြယ္
ခ ခရာဆူးျခံဳဟုိအထဲက ၊ ေမွ်ာ့နက္မဲႀကီးတြယ္တက္တယ္
ေ ေမ်ွာ့နက္ဆိုတာ ဂ်ိဳနဲ ့လားကဲြ ့ ၊ ေျမြနဂါးေတာင္မေႀကာက္ဘူးကြယ္
တုိ ငါ ့လဲေႀကာက္ေပါင္အတူသြားစုိ ့ ၊ အုန္းလက္နြားေလးထားခဲ့မယ္
သြားကြယ္ ၊ သြားမယ္ ၊
ဟု စပ္ဆိုထားေသာ ကေလးကဗ်ာေလးမွာ ၀ါေခါင္လတြင္ခေလးမ်ားေရႀကီးလို ့
ေပ်ာ္ရွြင္ႀကပုံကိုေပၚလြင္ေစပါသည္ ၊
ျမန္ မာလမ်ားသည္ ဗုဒၶနွင့္ဆက္သြယ္မွဳတခုတခုေတာ့ရွိစျမဲျဖစ္သည္ ၊ ၀ါေခါင္လ
တြင္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားအတြက္ ထူးျခားေသာ အျဖစ္အပ်က္ နွစ္ခုရွိပါသည္ ။ တခုမွာ
ျမတ္ဗုဒၶသည္ ေမတၱာသုတ္ကို စတင္ေဟာႀကားေသာလျဖစ္ျပိီး ၊ ေနာက္အျဖစ္အပ်က္
တခုမွာ စာေရးတံမဲအလွဴပဲြျဖစ္သည္ ၊
ေမ ေမတၱာအခါသမယ ၀ါေခါင္လ
ေဂါတမျမတ္စြာဘုရားရွင္လက္ထက္ေတာ္အခါက ၊ ရဟန္း ၅၀၀ တို ့သည္ဘုရား
ထံံမွ ကမၼ႒ာန္းတရားယူျပီးေနာက္ ေတာအုပ္တခု အတြင္းသုိ ့၀င္ေရာက္၍ ၀ါဆို၀ါကပ္
ျပဳေတာ္မူႀကသည္ ၊ ရဟန္းမ်ား သစ္ပင္၀ါးပင္မ်ားေအာက္တြင္ ၀င္ေရာက္သီတင္းသံုး
ႀကေသာအခါ ၊ သစ္ပင္ေစာင့္နတ္မ်ား နွင့္ ရုကၡစုိးနတ္တို ့မွာရဟန္းမ်ား၏သီလတန္းခုိး
ေႀကာင့္ မိမိတုိ ့ေနရာသစ္ပင္မ်ားတြင္ မေနနိုင္ျဖစ္ႀကခါ၊ရဟန္းတို ့ကုိ အသံအမ်ိဳးမ်ိဳးတို ့
ျဖင့္မေနနို္င္ေအာင္ေျခာက္လွန္ ့ႀကကုန္၏ ၊ရဟန္မ်ားလဲရုကၡစုိးနတ္မ်ား၏ေျခာက္လွန္႔
မွဳမ်ားေႀကာင့္ တရားကိုေကာင္းစြာအားမထုတ္နို္င္ေသာေႀကာင့္ ၀ါတြင္းမွာပင္ျမတ္စြာ
ဘုရားသီတင္းသုံးေနရာျဖစ္ေသာသာ၀တၱျပည္ေဇတ၀န္ေက်ာင္းသို ျပန္ႀကြသြားႀကရ ေလသည္။
ဤမေႀကာင္းကိုျမတ္စြာဘုရားအားေလ်ာက္ထားေသာအခါ
ဤမေႀကာင္းကိုျမတ္စြာဘုရားအားေလ်ာက္ထားေသာအခါ
ျမတ္စြာဘုရားကေတာတြင္းေနထို္င္ေသာရုကၡစုိးနတ္အေပါင္းတို႔အား ေမတၱာပုိ႔
ေပးရန္တြက္ ေမတၱာသုတ္ကိုေဟာေတာ္မူျပီး၊ ေမတၱာလက္နက္ကိုယူေဆာင္ျပီးေတာ
အုပ္သုိ ့ျပန္သြးႀကရန္တုိက္တြန္းေလသည္၊
ရ ရဟန္းမ်ားေတာအုပ္သုိ ့ျပန္ေရာက္ျပီး ေမတၱာသုတ္ကုိရြတ္ဆိုေသာအခါ ၊ ရဟန္း
မ်ား၏ေမတၱာဓါတ္ေႀကာင့္ နတ္မ်ားကခ်စ္ခင္နွစ္သက္လာႀကသျဖင့္ တရားကိုေကာင္း
စြာအားထုတ္နို္င္ခဲ့ႀကသည္ ၊ ရဟန္း ၅၀၀ တိုိ ့သည္ ထုိေတာအုပ္အတြင္းမွာပင္ ဒုတိယ၀ါကပ္ေတာ္မူႀကျပီးေမတၱာာဘာ၀နာကိုပြါးမ်ား၍၀ိပႆနာတရားကိုအားထုတ္ေသာအခါ ၀ါမက်ြတ္မွီ ရဟန္း ၅၀၀ စလုံး ရဟႏၱာမ်ားျဖစ္ေတာ္မူႀကပါသည္ ၊
· ရဟန္း ၅၀၀ ကိုအေႀကာင္းျ႔ပဳ၍ ၀ါတြင္းကာလတြင္ေမတၱာသုတ္ကိုေဟာ ေတာ္မူျခင္း
· ရဟန္း ၅၀၀ တို ့ေတာအုပ္သုိ ့ျပန္၍ ၀ါေခါင္လတြင္းတြင္ ပစၦိမ၀ါကပ္ေတာ္
မူျခင္း စေသာအေႀကာင္းမ်ားေႀကာင့္ ၀ါေခါင္လတြင္ ေမတၱာအခါေတာ္ေန ့
အထိမ္းအမွတ္ပဲြမ်ားက်င္းပေလ့ရွိႀကပါသည္ ၊
၀ါေခါင္လ နွင့္ စာေရးတံမဲ
၀ါ ၀ါေေခါင္လ သည္ မုိးျဖိဳင္ရြာသြန္းေသာလျဖစ္သျဖင့္ လယ္သမားမ်ား အလြန္အလုပ္
မ်ားေသာလျဖစ္သည္ ၊ လယ္ထြန္ ၊ ပ်ိးႀကဲျပီပ်ိဳးနွုတ္ေကာက္စိုက္ေသာအခိ်န္ျဖစ္သည္
ထိုအခိ်န္တြင္ ၀မ္းစာစပါးမ်ားကုနု္လုစဲျဖစ္ေနျပီး ၊ အသစ္ထြက္စပါးမ်ားကလဲ မေပၚေသးသျဖင့္ တခါတရံ အစာေရစာမလုံေလာက္မွဳနွင့္ႀကံဳေတြရတတ္ေလသည္ ၊
ဘုရားရွင္လက္ေတာ္တြင္ ေ၀ရဥၥာျမိဳ ့သည္အစာေရစာရွားပါ၍အသက္ေမြးျမဴရန္ခက္
ခဲေသာအျဖစ္နွင့္ႀကံေတြေနစဥ္ျဖစ္သည္၊
ဤသုိ႔အခက္အခဲနွင့္ႀကုံေတြေနခ်ိန္တြင္ရဟန္းေတာ္မ်ားလဲဆြမ္းခံရန္ခက္ခဲသည္
လူတို ့စားနပ္ရိကၡာမလုံေလာက္ေသာေႀကာင့္ ရဟန္းမ်ား ဆြမ္းကို စာေရးတံမဲခ်၍ သုံးေဆာင္ခဲ့ရသည္ ၊ စာေရးတံမဲဆိုသည္မွာရာရွင္စံနစ္ျဖင့္အစားအစာကိုမွ်တ၍သုံး
သုံးေဆာင္ရေသာစံနစ္ျဖစ္သည္ ၊
ဤ္ ကို သကာလဘတၱေခၚ စာေရးတံမဲ စေရးတံ ဆြမ္းဟု ေခၚသည္ ၊
စာေရးတံဆိုသည္မွာ စာအမွတ္အသားပါေသာ ၀ါးျခမ္းျပားတခုသာျဖစ္သည္ ၊
မ် မ်က္မျမင္ စာမတက္သူတေယက္ကနွိဳက္၍ေပါက္ေသာ၀ါးျခမ္းတြင္ပါေသာသံဃာ
ကုိသာပင့္ေဆာင္ရသည္ ၊ ဤအလွဴ မ်ိဳးကား သံဃာေတာ္ကို တကာတကာမတ႔ုိက ဆြမ္းပင့္ေသာအခါ မည္သည့္သံဃာကိုရည္ရြယ္၍ပင့္ဖိ္တ္၍မရစေကာင္း မိမိစာေရး
တံက်ေသာသံဃာကုိသာပင့္၍ဆြမ္းကပ္ရသည္ ။
၀ါေခါင္လနွင့္ မဟာဒုတ္ အလွဴ
မ ဟာဒုတ္မွာ သူဆင္းရဲလယ္သမားျဖစ္သည္ ၊ ဆင္းရဲလြန္းေသာေႀကာင့္ ၀မ္းေရးကို
အနို္င္နို္င္ အသက္ေမြးေနရေသာလင္မယားနွစ္ေယာက္ျဖစ္သည္၊တခုေသာ၀ါေခါင္လ တလတြင္ မဟာဒုတ္တို ့ရြာမွ ဘုရားရွင္နွင့္သံဃာေတာ္မ်ားဆြမ္းလွဴရန္အလွဲ့က်သည္
တအိမ္တပါးစီတာ၀န္ယူရမည္ဟုသတ္မွတ္ေသာေႀကာင့္ ၊ မဟာဒုတ္တို ့လင္မယား
လည္းသံဃာတပါးကိုတာ၀န္ယူ၇မည္ျဖစ္သည္မဟာဒုတ္လင္မယားသည္ဆင္းရဲေသာ္လည္း သံဃာတပါးကိုေတာ့ဆြမ္းတနပ္ရေအာင္လွုဴမည္ဟုစိတ္ဆုံးျဖတ္လုိက္ျပီး ၊
အလုပ္ကိုက်ိဳးစားလုပ္ကိုင္ႀက၏ ၊ ေယာက်္ားလုပ္သူကလယ္လုပ္ရာတြင္သီခ်င္းတေအးေအးနွင့္ဆြမ္းကပ္ရေတာ့မည္
ကိုေပ်ာ္ေန၏။မယားလုပ္သူလဲဆန္ေထာင္းရာတြင္သိီခ်င္းေလးတေအးေအးနွင့္ေပ်ာ္ ေန၏ ၊
သံဃာေတာ္တို ့အားဆြမ္းပင့္ရမည္ ့တြင္ရြာသူရြာသားအသီးသီးသံဃာတပါးစီ
သူ ့ထက္ငါဦးေအာင္ပင့္ေဆာင္သြားႀကေသာေႀကာင့္ မဟာဒုတ္တုိ႔လင္မယားတြက္
သံဃာကုန္ေနျပိီျဖစ္သည္ ။ ကံအားေလ်ာ္စြာ ဘုရားရွင္တပါးထဲသာက်န္ေတာ့သည္
မဟာဒုတ္လဲ အရဲစြန္ ့ျပီး အရွင္ဘုရား၏သပိ္တ္ေတာ္ကိုတပည့္ေတာ္အားခ်ီးေျမွာက္
ပါရန္ေလ်ာက္ထားေသာအခါျမတ္စြာဘုရားကမဟာဒုတ္လက္သုိ့သပိတ္ကုိေပးအပ္
လုိက္ေလသည္ ၊ မဟာဒုတ္ဆင္းရဲသားလင္မယား ျမတ္စြာဘုရား၏သပိတ္ကိုရသြား
သည္ကို သူေဌးသူႀကြယ္္မ်ားကျမင္္ေသာအခါ အုိ မဟာဒုတ္ သင့္အားေရွြေငြဥစၥာအ
ေျမာက္အမ်ားေပးပါမည္ သင့္လက္ထဲမွ သပိတ္ကို ဒို ့့အားေပးပါဟုေျပာႀကေသာ္လဲ
မဟာဒုတ္က မိမိ ၏သဒၵါကို အသျပာနွင့္မလဲနိုင္ဟုဆိုကာ ျမတ္စြာဘုရားအားအိမ္သို႔
မဟာဒုတ္က မိမိ ၏သဒၵါကို အသျပာနွင့္မလဲနိုင္ဟုဆိုကာ ျမတ္စြာဘုရားအားအိမ္သို႔
ပင့္သြား၏ ၊ ျမတ္စြာဘုရားဆြမ္းဘုန္ေပးျပီးေနာက္ ဆြမ္းအနုေမာဒနာတရားေဟာ
ေသာအခါတြင္ မဟာဒုတ္တို ့ဇနီးေမာင္နွံနွစ္ဦးေသာတပန္တည္ႀကေလသည္ ၊
ဇ ဇနီးေမာင္နွံနွစ္ဦး၏ ဆြမ္းအတြက္ သဒၵါထက္သန္စြာက်ိဳးစားအားထုတ္ေနသည္ကို
ေစာင့္ႀကည့္ေနေသာ သိႀကားမင္းက မဟာဒုတ္တို ့့ေနအိ္မ္ေပၚသု႔ိရတနာမုိးႀကီးရြာ သြန္းခ်လုိက္ေသာေႀကာင့္ မဟာဒုတ္ဆင္းရဲသားလင္မယားသည္ေန႔ခ်င္းညခ်င္းခ်မ္း
သာသြားႀကေလသည္ ၊
မဟာဒုတ္ကုိအေႀကာင္းျပဳ၍ ၀ါေခါင္လတြင္ မဟာဒုတ္မဲေဖါက္သည့္အလွဴပဲြမ်ိဳးကို
ျပဳလုပ္လာႀကေလသည္ ၊
ေမာင္သုည
၀ါေ ၀ါ ေခါင္လ အတြက္ ေဖ်ာ္ေျဖဘုိ ့ေ၇ြးထားတဲ့သီခ်င္းကေလးကေတာ့
မ
ဆ ၀ါဆုိ၀ါေခါင္ေရေတြႀကီးလုိ႔
ခုမ
ေဟမာေန၀င္- ေရွြမိုးကေလးကညိုတယ္
အ အကိုးအကားျပဳေသာစာအုပ္မ်ား
၁၊ ေမာင္ထင္ ျမန္မာ့၁၂ လအေႀကာင္း
၂၊ ေဒၚခင္မ်ိဳးခ်စ္ - ဆယ့္နွစ္လရာသိီပန္းမ်ားနွင့္ပဲြေတာ္မ်ား
၃၊ ၁၁-၈-၂၀၀၆ ေန ့ထုတ္ျမန္မာ့အလင္းသတင္းစာတြင္ေဆာင္းပါရွင္
ေရွြ ဘုိသိီရိမာေရး- ၀ါေခါင္နွင့္စာေရးတံ
၄၊ ၈-၈-၂၀၀၅ ေန ့ထုတ္ျမန္မာ့အလင္းသတင္းစာတြင္ေဆာင္းပါးရွင္
ဦးေက်ာ္စိန္ ( မႏၱေလး ) ေရး ေမတၱာအခါသမယ ၀ါေခါင္လ
No comments:
Post a Comment