Monday 16 May 2011

ေညာင္သီတာ ေရေတာ္သြန္းခ်ိန္မို



ေညာင္သီတာ ေရေတာ္သြန္းခ်ိန္မို



"ကဆုန္လဖဲြ႕"

ျမဴေျခငယ္ စြန္းပါလို႕၊
ေန၀န္းငယ္စက္ရွိန္၊
ေတာက္ေလာက္ငယ္ထိန္သည္၊
ဖန္သူရိန္ ေတေဇာေၾကာင့္
ပူဗ်ာပါကဲတဲ့ လကိုေလး။
ရာသီငယ္ၿပိသာ၊
မေဟသီလဲ ေရႊညီခလို႕၊
ပန္းျမစကား၀ါ၊
၀ိသာခါႏွင့္ တာရာျခံရံ၊
စန္းေငြယုန္ဖန္သည့္ႏွယ္၊
ဆႏၵန္ပိုင္ ေဘြဘံုမွာ၊
လကဆုန္ ေညာင္ေရပဲြေပမို႕
သဲလွတယ္ေလး။

(မဟာအတုလမင္းၾကီး၏ ဆယ့္ႏွစ္လရာသီဖဲြ႕လြမ္းခ်င္း)

ကဆုန္လသည္ ျမန္မာျပကၡဒိန္၏ တစ္ဆဲ့ နွစ္လတြင္ေနပူရွိ္န္အျပင္းထန္ဆုံးလျဖစ္သည္၊

ေျမဆီလွြာအတြင္းတြင္ေရဓါတ္အခမ္းေျခာက္ဆုံးလျဖစ္သည္။ထုိ႔ေႀကာင့္ဤလကို

တန္ခူးေရကုန္ - ကဆုန္ေရခမ္း ဟုေျပာစမွတ္ျပဳႀကသည္ ၊

ကဆုန္လ၏ရာသီကား ျပိႆရာသီ နကၡမွာ ၀ိသာခါနကၡ ျဖစ္ျပိီး စန္း(လမင္း)

နွင့္ယွဥ္ျပိဳင္ထြန္းလင္းသည္ ၊ တာရာမွာ တံငါတာရာျဖစ္ျပိး ရာသီအမွတ္အသားမွာ

ႏြားထီးရုပ္ျဖစ္သည္၊ရာသီပန္းမွာစကားပန္း၊ ရာသီပဲြေတာ္မွာ ေညာင္ေရသြန္းပဲြေတာ္ျဖစ္သည္

သစ္ပင္ပန္းမာလ္တုိ႔မွွာ မိုးကိုေမွ်ာ္ေနေသာအခ်ိန္ကာလျဖစ္သည္၊ ဗုဒၶပြင့္ေတာ္မူရာ ေဗာဓိပင္

သည္ ေျခာက္ေသြ႔ညိဳးနြမ္းေတာ့မည္ ျဖစ္သျဖင့္ ေရသြန္းေလာင္းေပးႀကသည္၊

ထုိ ႔ေႀကာင့္ ကဆုန္လကို ” ေညာင္သီတာ ေရေတာ္သြန္းခ်ိန္ ” ဟုလဲ တင္စားေခၚဆုိႀကသည္

ကဆုန္လတြင္ ဗုဒၶနွင္ပက္သက္၍ေအာက္ပါထူးျခားခ်က္မ်ားစြာျဖစ္ခဲ့သည္၊

( ဗ်ာဒိတ္ ၊ ဖြါးျမင္ ၊ ေဗာဓိပင္ ၊ ေဟာျမြတ္ဗုဒၶ၀င္ - စံ၀င္နန္းနိျဗၺဴ ) ဆုိသည့္အတုိင္း

၁ ၊ ေဂါတမ ဗုဒၵဘုရားအေလာင္းေတာ္သည္ ဒီပကၤရာ ဘုရားထံတြင္ ေနာင္ ေလးသေခ်ၤနွင့္

ကမၻာတစ္သိန္းတြင္ ဘုရားစင္စစ္ ဧကန္ျဖစ္မည္ဟု နိယတ ဗ်ာတိတ္ ခံယူေတာ္မူခဲ့သည္

မွာ ကဆုန္လျပည့္ဗုဒၵေန ႔ျဖစ္သည္ ၊

( ေလးသေခ်ၤသိန္း တစ္သိန္းကပ္ႀကဳံ သုေမဓါေလာင္း ညွြန္ေျပာင္းဗြတ္အုံ ၊ ဒီပင္ထံပါး

၀မ္းလ်ားေမွာက္ခုန္ ဆုပန္ေန ႔ လျပည့္ေႏြကဆုန္ )

၂ ၊ ဤဘဒၵကမၻာတြင္ မဟာသကၠရဖ္ ၆၈ ခုနွစ္ ကဆုန္လျပည္ေန႔တြင္ ေဂါတမျမတ္စြာဘုရား

အေလာင္းသိဒၶတၳ မင္းသားဖြါးျမင္ေတာ္မူသည္ ၊

( မဟာသကၠရဇ္ ၆၈ ႀကဳံ လုံဗၸနီေတာ သာေမာရဂုံ - မာယာမယ္ဖ်ား -ပတၱျမားနွုတ္ငုံ -ဖြါးျမင္

ေန ႔ - လျပည့္ေႏြကဆုန္ )

၃ ၊ မဟာသကၠရဇ္ ၁၀၃ ခုနွစ္ ကဆုန္လျပည့္ေနတြင္ ေဗာဓိပင္ တြင္ မန္ငါးပါးကိုေအာင္ျမင္ေတာ္မူ ၍ သဗၺညဳတဥာဏ္ေတာ္ကို ရျပီးဘုရားျဖစ္ေတာ္မူသည္ ၊

( ၁၀၃ နွစ္ သကၠရဇ္ႀကံဳ -ဥရုေ၀လ သာစြရဂုံ - မန္စြယ္ငါးစင္း နိမ္နင္းအကုန္ - ဗုဒၵေန ႔လျပည့္

ေႏြကဆုန္ )

၄ ၊ ျမတ္စြာဘုရားသည္ သကၠရဇ္ ၁၀၄ ခုနွစ္တြင္ ကာဠဳဒါရီမေထျမတ္ ေတာင္းပန္ေလ်ာက္

ထားခ်က္အရ ခမည္းေတာ္ သုေဓၵါန မင္းႀကီးရွိရာ ကပၸိလ၀တ္ျပည္သုိ ႔ နွစ္ လခရီးျဖင့္ ေဒသ

စာရီႀကြခ်ီေတာ္မူျပိး ခမည္းေတာ္အား ဘုရား၏ျဖစ္စဥ္ ဗုဒၶ၀င္ကို ေဟာေတာ္မူသည္ )

( တရာ့ေလးနွစ္ သကၠရဇ္ႀကဳံ -ကပၸိလနန္း ႀကြျမန္းခုိလွံဳ - ဗုဒၶ၀င္ဇာတ္ေဟာလတ္အဖုံဖုံ -

ျပန္လည္ေတြ ႔-လျပည့္ေနြကဆုန္ )

၊ မဟာသကၠရဇ္ ၁၄၈ ခုနွစ္ ကဆုန္လျပည့္ေန ႔တြင္ မာလာမင္းတို ႔၏ဥယ်ာဥ္တြင္ ပရိနိဗၺာန္

စံ၀င္ေတာ္မူသည္

( ရာ ေလးဆယ့္ရွစ္ -သကၠရဇ္ႀကံဳ - မာလာမင္းတို ႔အင္ႀကင္းရဂုံ - နိဗၺာန္ႀကြလုိ ႔ - ဘ၀ဇာတ္ခုံ

သိမ္းေသာေန ႔ လျပည့္ေနြကဆုန္ )

ဤကဲ့သုိ ႔ ကဆုန္လ တြင္ ဗုဒၶနွင္ပက္သက္၍ထူးျခားခ်က္မ်ားစြာျဖစ္ခဲ့သျဖင့္ကဆုန္ ကို ထူးျခားေသာ လအျဖစ္သတ္မွတ္၍ သာေမာဘြယ္ အစုံစုံေနြကဆုန္ဟုလည္းတင္စားထားခဲ့

ႀကသည္၊

ကဆုန္လ၏သာယာႀကည္နဴးလြမ္းဆြတ္ဘြယ္ေကာင္းပုံကိုေတာင္ငူဘုရင္နတ္ရွင္ေနာင္

က စစ္ခ်ီရတုပုိဒ္စုံတြင္

ေပၚေႏြလလ်ွင္ - ေတာင္ကျခိမ့္ျမဴး

မင္းလြင္ဦးနွင့္ - ပ်ံ ႔ပူူးခ်ဳပ္ဆိုင္း

မုန္တို္င္းဆင္လုိ - တိမ္ညုိမွိဳင္းထပ္

ျပက္လ်က္ျပကာ - စိမ္း၀ါမုိးပန္း

ေထြေထြစြန္းက - ေရသြန္းသာႀကည္

ေပ်ာ္ရမည္ကို -------

ဟူ၍ ေနျပည္ေတာ္တြင္က်န္ရစ္ခဲ့ေသာ ခ်စ္သူ ဓါတုကလ်ာကို တမ္းတခါစပ္ဆုိခဲ့သည္

` မင္းျမတ္သင့္၍ မဲဇာသို႔ေရာက္ေနေသာ လက္၀ဲသုႏၵရအမတ္ႀကိီးကလဲ- ကဆုန္လ

ေရာက္သည္နွင့္

မဲဇာေတာင္ေျခ -- ပဲြခါေညာင္ေရ - သဲသာေသာင္ေျမ --ဟု အစခ်ီ၍ ရတုပိုဒ္စုံျဖင့္

ေနျပည္ေတာ္တြင္ ေညာင္ေရသြန္းသည့္ကာလကို လြမ္းဆြတ္တမ္းတခဲ့ဘူးသည္၊

ကဆုန္လ သည္ကား သာယာႀကည္နဴလြမ္းဆြတ္ဘြယ္ေကာင္းေလစြတကား

ေမာင္သုည

မီွိျငမ္းျပဳေသာ ေဆာင္းပါးမ်ား

၁ - ေမာင္ထင္ ျမန္မာ့ ၁၂ လ အေႀကာင္း

၂ ဖုိးရန္နိုင္ ( ေက်ာက္ႀကီး ) ကဆုန္လ အေႀကာင္း ေဆာင္းပါး

၁၉ ရာစု နွစ္ေနာက္ပိုင္း ကဆုန္ေညာင္ေရသြန္း ပဲြေတာ္ အေႀကာင္းကို ေတာ့

သုေမာင္ရဲ ႔ လကဆုန္ သီခ်င္းေလး နားေထာင္ႀကည့္ရင္း နဲ ႔ေပ်ာ္လုိက္ႀကရေအာင္

စကားခ်ပ္

( မဟာေဗာဓိပင္နွင့္ပတ္သက္၍ ဘုရားပြင့္သည္႔ေဗာဓိပင္မွ အျခားေသာေဗာဓိပင္မ်ား

ျဖစ္ေပၚလာပုံမွာ -- ) ဤ သို ႔တည္း

ဘုရားရွင္ သာ၀တၱိျပည္ေဇတ၀န္ေက်ာင္းေတာ္တြင္သီတင္းသုံးေန

ေတာ္မူစဥ္ တေန႔ေသာအခါ သာ၀တၱိျပည္သူျပည္သားမ်ားသည္ ဘုရားရွင္အားဖူးေျမွာ္ရန္

ေရာက္ရွိလာႀကသည္၊ထုိစဥ္ဘုရွင္မွာ ေဒသစာရီခရိီးႀကြခ်ီေတာ္မူေနသျဖင့္ဖူးေျမွာ္ခြင့္မရရွိ

ႀကေပ၊ ထုိအခါ ရွင္အႏၵာက ဘုရားရွင္အား လားတူ ဘုရားရွင္ေဒသစာရီႀကြခ်ီေတာ္မူစဥ္

အရပ္တပါးမွျပည္္သူမ်ားလာေရာက္၍ ဘုရားရွင္အားပူေဇာ္နိုင္ရန္ ၊ ေဗာဓိပင္မွအေစ့ကိုစိုက္

ပ်ိဳးလုိေႀကာင္းေလ်ာက္ထားသျဖင့္ ခြင့္ျပဳပါမည့္အေႀကာင္းေလ်ာက္ထားခဲ့ရာ ဘုရားရွင္ကခြင့္

ျပဳေတာ္မူခဲ့သည္ ။ ထုိေနာက္ ရွင္အာနႏၵာ နွင့္ ရွင္ေမာဂၢလာန္ မေထျမတ္တို ႔သည္ ဘုရားရွင္

၏ခြင့္ျပဳခ်က္အရ ။ မဟာေဗာဓိပင္မွသေဘာ၀အေလ်ွာက္မွဲ့၍ေႀကြက်ေသာေညာင္ေစ့မ်ားကုိ

ေျမသုိ ႔မက်မွွီ ခံယူခဲ့ျပီး သာ၀တၱိျပည္ေစတ၀န္တံခါး၀တြင္စိုက္ပ်ိဳးခဲ့ရာ အနႏၵာေဗာဓီပင္ဟူ၍

ေခၚတြင္ခဲ့ျပီး ယေန႔တို္င္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တုိ႔ယေန႔တိုင္ပူေဇာ္ခြင့္ရရွိခဲ့ႀကျခင္းျဖစ္သည္၊

အာနႏၵာေဗာဓိနည္းတူထင္ရွားေသာ ေဗာဓိပင္တဆူမွာ သီရီလကၤာနို္င္ငံရွိ မဟာေဗာဓိ

ပင္ျဖစ္သည္ ၊

ျမန္မာနို္င္ငံတြင္စိုက္ပ်ိဳးေသာေဗာဓိပင္မ်ားအနက္ ထင္ရွားေသာေဗာဓိပင္မ်ားမွာ

၁ - သကၠရဇ္ ၃၃၈ ခုနွစ္တြင္ ရွင္အရဟံမေထစိုက္ပ်ိဳးခဲ့သည့္ မဟာေဗာဓိပင္တဆူကို

မေကြးတို္င္း နတ္ေမာက္ျမိဳ ႔နယ္ - ပင္းျမိဳ ႔တြင္ရွိသည္ ၊

၂ - သကၠရဇ္ ၁၂၂၁ တြင္ သီရီလကၤာနို္င္ငံမွပင္ေဆာင္၍ မႏၱေလးျမိဳ ႔စႀက္ာႏြယ္စဥ္ရပ္၍

မင္းတုန္းမင္းကိုယ္တို္င္စုိက္ပ်ိဳးခဲ့ေသာ ေဗာဓိပင္တဆူ

၃ - သကၠရဇ္ ၁၂၈၇ ခု ( ခရဇ္နွစ္ ၁၉၂၆ ) တြင္ မယ္ဒက္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး အႏၵိယနိုင္ငံ

ဗုဒၶဂါယာ ရွီ ဗုဒၶပြင့္ေတာ္မူရာ ေညာင္ပင္မွအေစ့ကိုယူ၍ ေရွြတိဂုံေစတီရင္ျပင္ေတာ္

အဂါၤေဒါင့္စိုက္ပ်ိဳးခဲ့ေသာ မဟာေဗာဓိပင္တဆူ

၄ - သကၠရဇ္ ၁၃၄၆ ခုနွစ္တြင္ သီရီလကၤာနုို္င္ငံမွ လက္ေဆာင္ရရွိ၍ ရန္ကုန္ျမိဳ ႔ရွိ မဟာ၀ိ

ဇယေစတီ ဓမၼရကၡတကုန္းေတာ္ေပၚတြင္ စုိက္ပ်ိဳးခဲ့ေသာ ေဗာဓိေညာင္ပင္တဆူ

တို ႔ျဖစ္သည္