ရာသီေပၚ မ်က္စိနာ ေရာဂါ ကာကြယ္ ကုသ နည္းမ်ား

ရာသီေပၚ မ်က္စိနာ ေရာဂါ ကာကြယ္ ကုသ နည္းမ်ား







ခုအခ်ိန္မွာ လူအေတာ္ မ်ားမ်ား မ်က္စိနာ ေနၾကတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ပူေႏြးစိုစြတ္တဲ့ အခုလို လာနီညာ ရာသီဥတုဟာ ဘက္တီးရီးယား ေပါက္ပြား ႏႈန္းကို အရမ္းျမန္ ေစလို႔ ဒီႏွစ္မွာ မ်က္စိနာ သူေတြ ပိုမ်ားႏိုင္ပါတယ္။ မ်က္စိနာတယ္ လို႔သာဆိုၾကေပမယ့္ တကယ္တမ္း ကေတာ့ မ်က္လံုးရဲ႕အျဖဴေရာင္ အသား (Sclera)ကို ကာကြယ္ ေပးထားတဲ့အေျမႇးပါး အၾကည္ေလး (Conjunctiva) ေရာင္တဲ့ ေရာဂါမို႔ ေဆးပညာ အေခၚအရ Conjunctivitis လို႔ေခၚကာ အဂၤလိပ္လို Pink Eye လို႔ ေခၚပါတယ္။
ျဖစ္ရတဲ့ အေၾကာင္းအရင္း ေတြထဲ အမ်ားဆံုး အေၾကာင္းအရင္းေတြက ဗိုင္းရပ္စ္ပိုး တခ်ိဳ႕ေၾကာင့္ ျဖစ္ရတာျဖစ္ ျပီး ဘက္တီးရီးယား ေၾကာင့္ ျဖစ္ရတာလည္း ရွိပါတယ္။ မ်က္လံုးထဲကို မသန္႔တဲ့ အရာတစ္ခုခု၊ ခႏၶာကိုယ္နဲ႔ ဓာတ္မတည့္တဲ့ အရာတစ္ခုခု ဝင္ျခင္း (ဥပမာမီးခိုး၊ ဓာတ္ေငြ႕၊ ဝတ္မႈန္ စသည္)၊ မ်က္သား ေျခာက္ေသြ႔ လြန္းျခင္း စတာေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။
လက္ရွိ ျဖစ္ပြားေနၾကတဲ့ တစ္ဦးနဲ႔ တစ္ဦး အရမ္း ကူးလြယ္တဲ့ မ်က္စိနာ ေရာဂါဟာ ဗိုင္းရပ္စ္ပိုး ေတြေၾကာင့္ျဖစ္ ရတာျဖစ္ျပီး သံုးရက္ကေန ငါးရက္ထက္ ပိုမၾကာပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ မ်က္စိနာျခင္း ခံစားေနရတာ ငါးရက္ ေက်ာ္သြားရင္ ဗိုင္းရပ္စ္ေၾကာင့္ မဟုတ္ဘဲ ပိုစိုးရိမ္စရာ အေၾကာင္းအရင္း တစ္ခုခု ျဖစ္ေနတတ္လို႔ ဆရာဝန္နဲ႔ မျဖစ္မေန ျပသင့္ပါတယ္။
မ်က္စိနာ ေရာဂါရဲ႕လကၡဏာေတြက အားလံုး သိရွိ ခံစားဖူး ၾကတဲ့အတိုင္း မ်က္လံုး နီရဲ ေရာင္ရမ္းျခင္း၊ မ်က္ရည္ပူေတြ ပံုမွန္ထက္ပို က်ျခင္း၊ မ်က္လံုးထဲမွာ ျပင္ပက ပစၥည္းတစ္ခုခု ဝင္ေနသလို ခိုးလိုး ခုလု ခံစားရတတ္ျခင္း၊ အလင္းေရာင္ မၾကည့္ႏိုင္ျခင္း စတာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီေဝဒနာေတြဟာ အေတာ္ဆိုးကာ ဘာအလုပ္မွ လုပ္ခ်င္စိတ္ မရွိေအာင္ အေႏွာင့္အယွက္ ျဖစ္ေစလို႔ မ်က္စိနာ ေရာဂါ မျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္နည္း မ်ားကို The Voice Weekly ပရိသတ္မ်ား အတြက္ ေဖာ္ျပေပး လိုက္ပါတယ္။
(၁) မ်က္စိနာေရာဂါ ျဖစ္ေစတဲ့ ပိုးေတြဟာ မသန္႔ရွင္းတဲ့ လက္ကေန အမ်ားဆံုး ကူးစက္တာမို႔ မ်က္စိနာေရာဂါ ကာကြယ္ျခင္း အတြက္ အထိေရာက္ဆံုး နည္းလမ္းတစ္ခု ကေတာ့ ျပင္ပအရာဝတၳဳ တစ္ခုကို ထိကိုင္ျပီးတိုင္း မ်က္လံုး၊ မ်က္ခမ္းကို ထိကိုင္ျခင္း မလုပ္တာပါပဲ။ လက္ကို ေသခ်ာ စင္ၾကယ္ေအာင္ ေဆးေၾကာျပီးမွ မ်က္ႏွာရဲ႕အစိတ္အပိုင္းေတြကို ထိကိုင္ပါ။
(၂) မ်က္ႏွာသုတ္ပဝါကို ဂ႐ုစိုက္ပါ။ မ်က္ႏွာသုတ္ ပဝါဟာ သန္႔ရွင္းေနဖို႔ မရွိမျဖစ္ လိုအပ္သလို လူတစ္ဦးကို
မ်က္ႏွာသုတ္ ပဝါတစ္ထည္ သီးသန္႔သံုးတာ အေကာင္းဆံုးပါ။ မ်က္စိနာေရာဂါ ျဖစ္ေနတဲ့သူ အတြက္ ဆိုရင္ေတာ့ မ်က္ႏွာသုတ္ ပဝါတစ္ထည္ သီးသန္႔ ထားေပးရပါမယ္။ မဟုတ္ရင္ တစ္အိမ္သားလံုး ကူးကုန္ ပါလိမ့္မယ္။ ဒါ့အျပင္ မ်က္စိနာတဲ့သူရဲ႕ မ်က္ႏွာသုတ္ပဝါကို ေန႔စဥ္ ေလွ်ာ္ဖြပ္ ေပးသင့္ပါတယ္။ အစြန္းခြ်တ္ ေဆးတစ္မ်ိဳးကို သံုးျပီးျဖစ္ေစ၊ ေရေႏြးပြက္ပြက္ဆူမွာ ၾကာၾကာျပဳတ္ျပီး ျဖစ္ေစ ေလွ်ာ္ဖြပ္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုမလုပ္ ေပးရင္ လူနာရဲ႕မ်က္စိက ပိုးေတြက မ်က္ႏွာသုတ္ပဝါနဲ႔ မ်က္လံုးၾကား သံသရာ လည္ေနမွာမို႔ မ်က္စိနာေရာဂါ ၾကာတတ္ ပါတယ္။
(၃) မွ်တၿပီး လတ္ဆတ္တဲ့ အသီးအရြက္ေတြ ပါဝင္တဲ့ အစားအေသာက္ ပံုစံ မစားဘဲ အသားပဲ စားတဲ့သူေတြ၊
အိပ္ေရးပ်က္ အစားပ်က္လို႔ ကိုယ္ခံအား က်ေနသူေတြ၊ မ်က္ကပ္မွန္ ဝတ္ဆင္သူေတြ၊ ဓာတ္ေငြ႕၊ ဖုန္မႈန္႔ စတာေတြနဲ႔ ေန႔စဥ္ နီးနီးကပ္ကပ္ အလုပ္လုပ္ရသူ ေတြဟာ တျခားသူေတြထက္ မ်က္စိနာဖို႔ ပိုနီးစပ္တာမို႔ အခုလို မ်က္စိနာေတြ ေပါေနတဲ့ ရာသီမွာ လက္နဲ႔ မ်က္စိသန္႔ ရွင္းေရးကို ပိုမို သတိထားသင့္ ပါတယ္။ ထူးျခားတဲ့ အေနနဲ႔ အျမင္အာ႐ံု တစ္ဖက္တည္းသာ ရွိသူမ်ားဟာ မ်က္စိနာဖို႔ ပိုနီးစပ္တယ္လို႔ ေတြ႕ရွိထားရတာ မို႔ ဒီလို လူေတြလည္း ဂ႐ုစိုက္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
(၄) ၾကိဳတင္ ကာကြယ္တဲ့ အေနနဲ႔ ေနပူဖုန္ထူတဲ့ အျပင္က ျပန္လာတိုင္း မ်က္စဥ္းတစ္ခုခု ခတ္ေပးပါ။ အခုလို မ်က္စိနာ ေရာဂါေတြ အျဖစ္မ်ားေနတဲ့ မ်က္စိမနာေသး ေပမယ့္ ၾကိဳတင္ ကာကြယ္တဲ့ အေနနဲ႔ ပိုးသတ္ေဆးပါတဲ့ မ်က္စဥ္း တစ္ခုခု ခတ္ေပးတာလည္း ကာကြယ္ရာ ေရာက္ေစပါတယ္။ မ်က္စိနာရင္ ျမန္ျမန္ ေပ်ာက္ေစဖို႔ လိုက္နာရမယ့္ အခ်က္ေတြကေတာ့-
(၁) မ်က္စိ နာေနတဲ့အခ်ိန္မွာ အရက္ေသစာ ေသာက္စားျခင္း၊ ေဆးရြက္ၾကီး ပါေသာ ေဆးလိပ္၊ ကြမ္းယာ စားသံုးျခင္း၊ မ်က္ကပ္မွန္ တပ္ဆင္ျခင္း၊ ေရကူးျခင္း၊ ေခါင္းေလွ်ာ္ျခင္း၊ စာၾကာၾကာ ဖတ္ျခင္း၊ တီဗီ၊ ကြန္ပ်ဴတာၾကည့္ျခင္း စတာေတြကို လံုးဝ ေရွာင္ၾကဥ္သင့္ ပါတယ္။
(၂) မ်က္စဥ္းခတ္ကို ခတ္ရပါမယ္။ မ်က္စဥ္းေတြထဲမွာ Neomycin, Norfloxacin, Ofloxacin စတဲ့ ပဋိဇီဝ ပိုးသတ္ေဆးေတြ ပါဝင္လို႔ ဘက္တီးရီးယား ေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ မ်က္စိနာေရာဂါကို သိသာစြာ သက္သာ ေပ်ာက္ကင္း ေစပါတယ္။ ေနာက္ျပီး ဗိုင္းရပ္စ္ေၾကာင့္ ျဖစ္တဲ့ မ်က္စိနာ ေရာဂါဟာ မ်က္စဥ္းခတ္ဖို႔ မလိုအပ္ေပမယ့္ လက္နဲ႔ ခဏခဏ ပြတ္မိရင္ ဘက္တီးရီးယားက ဒုတိယေျမာက္ ဆင့္ပြား ကူးစက္ျခင္း (Secondary Infection) အေနနဲ႔ ဝင္လာတတ္ တာမို႔
မ်က္စဥ္း ခတ္ျခင္းကို မျဖစ္မေန လုပ္ရပါမယ္။ ဒါ့အျပင္ မ်က္စဥ္းေတြထဲမွာ Dexamethasone ဆိုတဲ့ ေရာင္ရမ္း ယားယံျခင္းကို သက္သာေစတဲ့ စတီးရြိဳက္တစ္မ်ိဳး ပါဝင္တာမို႔ မ်က္စဥ္းခတ္ ေပးရင္ ယားယံ ေရာင္ရမ္းျခင္း ေတြ သိသာစြာ သက္သာေစျပီး ျမန္ျမန္ ျပန္ေကာင္းေစ ပါတယ္။ မ်က္စဥ္းမခတ္သူ ေတြကေတာ့ ဒီအက်ိဳးမ်ိဳးေတြ မရႏိုင္ ေတာ့ဘူးေပါ့။
(၃) မ်က္ႏွာသုတ္ပဝါ၊ ေနကာ မ်က္မွန္ စတာေတြကို တစ္ေယာက္တစ္ခု သီးသန္႔သံုးပါ။ ေန႔စဥ္ ေလွ်ာ္ဖြပ္ပါ။ အိပ္ရာခင္းနဲ႔ ေခါင္းအံုးစြပ္ကိုလည္း သန္႔ရွင္းေအာင္ အထူး ဂ႐ုစိုက္ေပးပါ။
(၄) ျမန္ျမန္ ေပ်ာက္ခ်င္ရင္ မ်က္လံုး ကို ခဏခဏ ပြတ္ျခင္း လံုးဝေရွာင္ၾကဥ္ ရပါမယ္။
(၅) မည္သည့္ အရြက္ကိုမွ သတၲဳရည္ညႇစ္၍ မ်က္စဥ္းခတ္ျခင္း မလုပ္ပါနဲ႔။ ျမန္မာ့ တိုင္းရင္းေဆးလာ ေဆးနည္း ေတြကို အထင္ေသးလို႔ ေျပာတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဥပမာ-ကြမ္းရြက္ဆိုပါေတာ့။ ေရနဲ႔ ဘယ္ေလာက္ေဆး ပါတယ္ ေျပာေျပာ မ်က္ႏွာျပင္ေပၚက ဘက္တီးရီးယားေတြ မေျပာင္တာ အေသအခ်ာပါပဲ။
ေနာက္ျပီး ယေန႔ေခတ္မွာ အရြက္ေပၚမွာ ဖ်န္းထားမယ့္ ဓာတ္ေျမဩဇာေတြ၊ ပိုးသတ္ေဆးေတြကိုပါ ထည့္တြက္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အရြက္ကို ဆားနဲ႔နယ္ကာ အရည္ညႇစ္တဲ့ ကိစၥကလည္း တကယ္ကို မလုပ္သင့္ပါဘူး။ ဆားက မသန္႔ရင္ အခန္႔မသင့္ မ်က္လံုးကန္း သြားႏိုင္ပါတယ္။ အခ်ိန္တန္ရင္ ေပ်ာက္မယ့္ မ်က္စိနာ ေရာဂါဟာ ဒါေတြေၾကာင့္ ပိုၾကာေနတတ္လို႔ ေရွာင္ၾကဥ္သင့္ ပါတယ္။
(၆) တတ္ႏိုင္သမွ် မ်က္လံုးကို အနားေပးပါ။ အျပင္သြားရင္ ေနကာမ်က္မွန္ တပ္ေပးပါ။
(၇) မ်က္စဥ္းကို မျဖစ္မေန ခတ္သင့္တယ္လို႔ ေျပာခဲ့တဲ့အထဲမွာ အဆင္ေျပရာ ဘယ္မ်က္စဥ္းမဆို ခတ္လို႔ရပါ တယ္။ မ်က္စဥ္းေတြရဲ႕အေပၚမွာ တစ္ရက္ကို သံုးၾကိမ္ေလာက္ပဲ ခတ္ရမယ္လို႔ ေျပာထားေပမယ့္ ေဝဒနာ ျပင္းထန္ရင္ ျပင္းထန္ သေလာက္ ၂ နာရီျခား တစ္ခါေလာက္ အထိ ခတ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဘာအႏၱရာယ္မွ ေထြေထြထူးထူး မရွိပါဘူး။ သန္႔စင္တဲ့ မိခင္ႏို႔ရည္ ခတ္ျခင္းဟာ တကယ္ ေဘးကင္း ထိေရာက္တဲ့ ေဆးနည္းျဖစ္ပါတယ္။ ညႇစ္ယူမယ့္ ႏို႔သီးေခါင္းရဲ႕ ျပင္ပ သန္႔ရွင္းေရးနဲ႔ ခံယူမယ့္ခြက္တို႔၊ ဇြန္းတို႔ကေတာ့ အထူးသန္႔ေနဖို႔ လိုပါတယ္။
(၈) နာက်င္ ေရာင္ရမ္း ယားယံျခင္း အရမ္းဆိုးရင္ သက္သာေအာင္ အေႏြးကပ္ျခင္း (Warm Compress) နဲ႔ အေအးကပ္ျခင္း (Cold Compress) တို႔ လုပ္ေပးႏိုင္ ပါတယ္။ သန္႔စင္တဲ့ အဝတ္စ၊ ပတ္တီးစတစ္ခုကို ေရေႏြးေႏြး ေလးမွာ စိမ္ျပီး မ်က္လံုးအေပၚကေန ကပ္ေပးတဲ့နည္းကို အေႏြးကပ္ျခင္းလို႔ေခၚပါတယ္။ ေရေအးေအးေလး မွာစိမ္ျပီး ကပ္တဲ့နည္းကေတာ့ အေအးကပ္ျခင္းေပါ့။ မ်က္လံုး တစ္ဖက္ကို ငါးၾကိမ္ကေန ၁၀ ၾကိမ္ ေလာက္ လုပ္ေပးရင္ သိသာစြာ သက္သာေစပါတယ္။
(၉) ေရာင္ရမ္း ယားယံျခင္းေတြ သက္သာေအာင္ Cetrizine, Fenofexadine စတဲ့ေဆးေတြ တစ္ေန႔ ႏွစ္လံုးေလာက္ ေသာက္ႏိုင္ ပါတယ္။ Cetrizine ထက္ Fenofexadine က ပိုေကာင္းတဲ့ အခ်က္ကေတာ့ အိပ္မငိုက္တာပါပဲ။
ဆက္ပိုင္လင္းခန့္(ေဆး၂ )
October 2010 The Voice Journal

မွကူးယူေဖၚျပထားပါသည္